Panikülektomi nedir ?
Panikülektomi, ileri derecede yağlı ve aşırı sarkmış karnı olan hastalarda karın alt bölümündeki yağ toplanmasının ve deri sarkmasının cerrahi olarak düzeltilmesidir. Diğer bir deyişle, vücuda asılı gibi duran/sarkık aşırı yağ dokusu ve derinin ameliyatla alınmasıdır. Panikülektomi,kimi zaman sağlık açısından zorunlu bir ameliyattır, kimi zamanda da vücudun şekillendirmesi işlemidir, aslında ikisi birdendir. Pannus adı verilen “karın alt bölgesinde vücuda asılı gibi duran yağ ve deri toplanması” şişmanlarda, hızlı kilo vermiş şişman kişilerde, çok sık kilo alıp kilo verenlerde ve çok doğum yapmışlarda ortaya çıkabilir.
Panikülektomi gerektiren şikayetler nelerdir? Panikülektomi için kimler adaydır ?
Aşırı şişmanlık, yüksek tansiyon, tıkayıcı uyku apnesi, şeker hastalığı, osteoartrit ve depresyon gibi ciddi hastalıklara zemin hazırlayan önemli bir halk sağlığı problemidir.Bu hastalarda aşırı yağ ve deri, bir önlük gibi kalçadan sırta doğru dolanabilir, uyluk ortasına ve hatta daha da aşağı diz altına kadar sarkabilir. Genital bölgeyi kapatır, yürümeyi zorlaştırır. Karın /kalça hizasındaki bu ağırlık sırta aşırı yük bindirir, sırt ve bel ağrılarına yol açar. Geniş pannuslu hastaların çoğu hareket etme,yürüme,yatma,ayakta durma, giyinme ve temizlenme zorluğu çeker. Vücudun katlantı yerlerinde (meme altı,bacak arası,koltuk altı,katlanmış karın...) sürtünme ve nemin sebep olduğu kızarıklık ve soyulmalarla karakterize cilt hastalıkları sık görülür.İleri hastalarda , bu bölgelerde tekrarlayan enfeksiyon, yara ve hatta doku kaybı görülebilir. Panikülektomi , hastayı ciddi olarak yoran,kimi zaman hayatı yaşanmaz hale getiren sorunları çözebildiği için “kişiye özel bir öneme sahiptir”. Şişmanlık sorununu yenmek ve hastanın zayıflamasını, zayıfladıktan sonrada o kiloda kalmasını sağlayan ameliyatlara “ Bariatrik Cerrahi” denir. Panikülektomi , şişmanlık ameliyatlarından (mide kelepçesi,by pass ameliyatları ) önce veya bu ameliyatlar ile eş zamanlı yapılabilir.
Panikülektomi, hastanın durumuna bağlı olarak, tek başına veya bir karın germe ameliyatının parçası olarak yapılabilir; tek başına yapıldığı zaman , sadece karındaki fazla deri ve yağ dokusunun çıkarılma işlemidir.Şişmanlık ya da son zamanlarda büyük/hızlı kilo kaybı yaşayanlar panikülektomi için en iyi adaylardır. Ayrıca hamilelik sonrası karın bölgesinde ortaya çıkan sorunların karın germe (abdominoplasti) ile düzeltilemediği durumlar için panikülektomi işlemi bir seçenek olabilir. En iyi adaylar , panikülektomi öncesi bir yıl boyunca nispeten kilosu stabil olanlardır.Ayrıca panikülektomi adaylarının uygun bir diyet ve egzersiz planları katılıyor olması,kısacası yaşam biçimini değiştirmiş olmaları tercih sebebidir. Gastrik bypass geçirmiş kişilerde panikülektomi yapılmadan,gidişatı görmek için bir müddet beklenmesi önerilmektedir.
Ameliyat öncesi hazırlık nasıl yapılır ?
Hasta yapılacak işlem hakkında bilgilendirilmeli,ameliyat süresi,ameliyat sonrası komplikasyon riski ve özellikle ameliyat sonrası karnının görünümü konusunda bilgi aktarılmalı, örnek olgu fotoğrafları gösterilmelidir. Rutin ameliyat öncesi kan tetkiklerine ek olarak varsa şeker ve tansiyon değerleri kontrol altına alınmalı,tam bir sistemik muayeneden geçirilmeli, ihtiyaç olan hastalarda 3-4 gün önceden pıhtılaşmayı önleyici ilaç tedavisine başlanmalı,solunum yeterliliği kontrol edilmelidir.Hasta için anestezi uzmanının uygun gördüğü zamanda ameliyat planlaması yapılmalıdır.
Ameliyat nasıl yapılır ?
Panikülektomi, karın (mide) ve karın alt bölümünde yerleşmiş aşırı ve sarkık yağ ve deriden kurtulmak için yapılır. Ameliyat hastane şartlarında ve genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat süresi 1.5-3 saat olabilir. Genellikle karın germe ameliyatına benzer kesi yapılır, bazı hallerde karında dik kesi yapmak gerekebilir. Panikülektomi'de karın germe ameliyatında olduğu gibi , karın ön duvarını kuvvetlendirmeye yönelik (plikasyon) işlemler yapılmaz. Karın deri/yağ flepleri kaldırılmaz , göbek mümkünse korunur, genellikle yeni göbek deliği oluşturulması için uğraşılmaz.İnsanın bedenine asılı gibi duran,kimi zaman önlük şeklinde vücut alt bölümünü saran aşırı/sarkık yağ ve deri ,ameliyat öncesi çizimlere uygun olarak çıkarılır, göbek fıtığı varsa onarılır, mutlaka sarkık mons pubis germe işlemi yapılır.Drenler yerleştirilir.Cilt kapatılır. Bir çalışmada 4 ila 54 kgr arasında doku çıkarıldığı bildirilmektedir. Ortalama çıkarılan doku değişik çalışmalarda 2.7 ile 12.8 arasında değişmektedir. Kısaca panikülektomi, vücudu ağırlıktan kurtarmak için ,aşırı yağı ve deriyi çıkarmaya yönelik bir işlemdir.
Ameliyat sonrası bakım nasıl yapılır ?
Ameliyat sonrası ağrı,ağrı kesicilerle kolay kontrol altına alınır,enfeksiyona karşı antibiyotik verilir.Ek sistemik hastalıklar varsa bu dönemde bunlara yönelik tedaviye devam uygulanır. Hasta erken mobilize edilir. Hasta 2-3 gün sonra taburcu edilir. Drenler birkaç gün sonra çıkarılır. İzler kabul edilebilir düzeydedir,hastanın hareketleri kolaylaşır, temizlik problemleri ortadan kalkar,sırta binen ağırlık azaldığı için ağrısız hayat başlar.Giyim kolaylaşır,ilişkiler daha normalleşir.
Panikülektomi ,hasta ve ailesinin iyi bilgilendirildiği ve deneyimli bir cerrahi ekip tarafından yapıldığı takdirde ,hasta memnuniyet oranı çok yüksek ,yaşam kalitesini yükselten bir ameliyattır.
Kaynaklar:
1. T. Oguz Acarturk, Galen Wachtman,Brian Heil, Alan Landecker, Anita P. Courcoulas, and Ernest K. Manders . Panniculectomy as an Adjuvant to Bariatric Surgery . Ann Plast Surg 2004;53: 360-366.
2. Alexander F. Mericli and David B. Drake.Abdominal Contouring in Super Obese Patients. A Single-Surgeon Review of 22 Cases .Ann Plast Surg .2011; 66 (5): 523-527
3. Joaquin Ortega, Vicente Navarro,Norberto Cassinello,Salvador Lledó.Requirement and postoperative outcomes of abdominal panniculectomy alone or in combination with other procedures in a bariatric surgery unit.Amer J Surg;2010; 200: 235-240
4. Keith C. Neaman, Juliana E. Hansen.Analysis of Complications From Abdominoplasty. A Review of 206 Cases at a University Hospital.Ann Plast Surg 2007; 58(3 ):292-298
5. Pradeep K. Pallati, Robert P. Bertellotti, Robert Armour Forse .Panniculectomy as a Pre-Bariatric Surgery Procedure Plast Reconstr Surg 2011;127(6):169e-170e
Prof. Dr. Sıdıka Kurul
